Gustaw Holoubek

         ur. 21 kwietnia 1923 w Krakowie
         zm. 6 marca 2008 w Warszawie

         wybitny aktor teatralny i filmowy, reżyser i pedagog

        

 

 

Aktor intelektualny, zdystansowany, o którym pisano, że "należy do owej rasy aktorów, którzy zawsze grają tylko siebie, a których nigdy nie ma się dosyć".

Ukończył gimnazjum im. B. Nowodworskiego w Krakowie. W 1939 roku brał udział w kampanii wrześniowej w oddziałach Przysposobienia Wojskowego. Dostał się do niewoli niemieckiej, trafił do obozu jenieckiego w Altengrabow, później w Toruniu. W 1940 roku został zwolniony i wrócił do Krakowa. Do końca wojny pracował w Gazowni Miejskiej. W czasie okupacji należał do konspiracyjnego kółka teatralnego. W 1945 roku zdał egzaminy do krakowskiego Studia Dramatycznego przy Teatrze im. J. Słowackiego założonego przez Karola Frycza, które ukończył w 1947 roku.

W pierwszych latach kariery scenicznej grał w teatrach krakowskich, które stanowiły wówczas jedną instytucję pod nazwą Miejskich Teatrów Dramatycznych (1947-1949). W latach 1947-1949 był również asystentem Władysława Woźnika w krakowskiej szkole teatralnej, gdzie nauczał gry aktorskiej. W 1949 roku został zaangażowany do Teatru Śląskiego im. St. Wyspiańskiego w Katowicach, gdzie w latach 1954-1956 pełnił także funkcję kierownika artystycznego. W 1956 roku musiał opuścić Katowice z powodu ciężkiej choroby płuc i konieczności zmiany klimatu. W 1957 roku przeniósł się do Warszawy. Od 1958 roku związał się na stałe z teatrami warszawskimi. Grał w Teatrze Polskim (1958-1959), Teatrze Dramatycznym (1959-1963), Teatrze Narodowym (1964-1968). W 1968 roku powrócił do Teatru Dramatycznego, którym kierował jako dyrektor w latach 1971-1982. W latach 1970-1981 był prezesem SPATiF-u. W latach 1976-1982 zasiadał w sejmie PRL. W 1981 roku na Zjeździe, przywracającym nazwę Związku Artystów Scen Polskich, został wybrany honorowym prezesem tego stowarzyszenia, rozwiązanego w 1982 roku. W 1982 roku został ponownie zaangażowany do Teatru Polskiego. Od 1989 roku jest związany z Teatrem Ateneum. W 1997 roku został kierownikiem artystycznym tej sceny. Od 1973 roku zajmował się także pracą pedagogiczną. Był wykładowcą Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej, od 1989 roku był profesorem tej uczelni (Akademia Teatralna). W latach 1989-1991 był senatorem I kadencji Rzeczypospolitej Polskiej.

Zagrał w blisko 100 przedstawieniach Teatru Telewizji reżyserowanych między innymi przez: Jerzego Gruzę, Zygmunta Hübnera, Andrzeja Łapickiego, Ludwika René. Sam przeniósł na ekran telewizyjny między innymi: TRĄD W PAŁACU SPRAWIEDLIWOŚCI Ugo Bettiego (1970), FANTAZEGO (1971), BEATRIX CENCI (1973) i KORDIANA Słowackiego (1980), HAMLETA (1974), NA DNIE Gorkiego (1994) oraz PANNĘ MALICZEWSKĄ Zapolskiej (1997).

Zagrał w wielu polskich filmach. Pierwszą ważną rolą filmową była postać alkoholika Kuby w PĘTLI w reż. Wojciecha Hasa według Marka Hłaski (1957). Z Wojciechem Hasem Holoubek współpracował jeszcze wielokrotnie. Zagrał Mirka w POŻEGNANIACH według Stanisława Dygata (1958), Dziadzia we WSPÓLNYM POKOJU według Zbigniewa Uniłowskiego (1959), mecenasa Rennerta w ROZSTANIU (1960), Don Pedro Velasqueza w RĘKOPISIE ZNALEZIONYM W SARAGOSSIE według Wacława Potockiego (1964) oraz doktora Gotarda w SANATORIUM POD KLEPSYDRĄ według prozy Brunona Schulza (1973). Ściśle współpracował z Tadeuszem Konwickim. Zagrał w kilku wyreżyserowanych przez niego filmach: Gospodarza w SALCIE (1965), Maksa w JAK DALEKO STĄD, JAK BLISKO (1971), Poetę w LAWIE według DZIADÓW Mickiewicza (1989). Grał także między innymi u Janusza Morgensterna (Wiewiórski w JUTRO PREMIERA 1962), Leonarda Buczkowskiego (Von Steinhagen w CZASIE PRZESZŁYM 1961, Napoleon w MARYSI I NAPOLEONIE (1966) oraz u Janusza Zaorskiego (Profesor w POKOJU Z WIDOKIEM NA MORZE (1977). Szerokiej publiczności znany jest z serialu telewizyjnego KLUB PROFESORA TUTKI według Jerzego Szaniawskiego w reż. Andrzeja Kondratiuka (1966-1968), w którym wcielił się w rolę Profesora Tutki.


Ważniejsze nagrody:

  • 1952 - nagroda państwowa III stopnia
  • 1953 - nagroda państwowa II stopnia
  • 1961 - nagroda Klubu Krytyki Teatralnej za rolę Goetza w dramacie Sartre'a DIABEŁ I PAN BÓG w Teatrze Dramatycznym w reż. Ludwika René
  • 1966 - nagroda państwowa I stopnia
  • 1972 - nagroda ministra kultury i sztuki I stopnia
  • 1977 - złota "Syrenka" za zasługi dla m.st. Warszawy
  • 1978 - nagroda państwowa I stopnia
Otrzymał ponadto odznaczenia: Sztandar Pracy I i II klasy, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, odznakę Zasłużonego Działacza Kultury.
Od nas Czym się zajmujemy Planowanie przyszłości Wspomnienia Kontakt
Ta strona wykorzystuje pliki cookie

Używamy informacji zapisanych za pomocą plików Jeżeli wyrażasz zgodę na zapisywanie informacji zawartej w cookies kliknij na „x” w prawym górnym rogu tej informacji. Jeśli nie wyrażasz zgody, ustawienia dotyczące plików cookies możesz zmienić w swojej przeglądarce.